Roztocze to leśny wał wzgórz, rozciągający się na południu Lubelszczyzny. To najbardziej nasłoneczniony obszar w Polsce, gdzie stężenie jodu jest porównywalne do tego na wybrzeżu. Nigdzie nie ma tu tłumów, są za to ogromne, dzikie przestrzenie, a w lasach żyją wilki i rysie.
Większa część Roztocza znajduje się na liście obszarów Natura 2000, a 225 gatunków żyjących tu ptaków przyniosło regionowi status ostoi ptaków IBA wg BirdLife International. Na rozległych polach, pod dorodnymi drzewami spotkacie gdzieniegdzie przepiękne kapliczki z polską ludową specjalnością – figurką zatroskanego Chrystusa (Chrystusa frasobliwego). Niezwykłego uroku krajobrazowi tych ziem dodają też zabytkowe cerkwie, kościoły i synagogi.
Roztoczański Park Narodowy
Zwiedzanie warto rozpocząć od Roztoczańskiego Parku Narodowego i wizyty w Zwierzyńcu. To niewielkie, klimatyczne miasteczko przyciąga uwagę malowniczo położonym na wyspie barokowym kościołem pw. św. Jana Nepomucena. Działa tu stary browar produkujący wyborne piwo, a latem tysiące kinomanów ściąga na plenerowe projekcje pod gwiazdami w ramach Letniej Akademii Filmowej. Parę kilometrów dalej na południe można wypocząć nad wodą nad Stawami Echo.
Osobliwością Zwierzyńca i okolic jest konik polski – malutki koń o myszowatym ubarwieniu, daleki krewny wymarłego tarpana. W 1780 roku do Zwierzyńca trafiło ostatnie dzikie zwierzę tego gatunku, które trafiło do specjalnej hodowli. Tarpana nie udało się uratować, tajemniczymi kolejami losu okazało się jednak, że okolice zamieszkują konie o bardzo podobnych gabarytach i ubarwieniu.
Ocalone od wyginięcia i odrodzone w ostoi rezerwatowej prowadzonej przez Roztoczański Park Narodowy, zamieszkują dziś lasy wokół stawów Echo. Przy odrobinie szczęścia zobaczycie je ze szczytu wieży widokowej przy stawach.
Szczebrzeszyn i rzeka Tanew
W ścisłym pobliżu Zwierzyńca znajduje się stare miasteczko Szczebrzeszyn, które oprócz jednej z najtrudniejszych do wymówienia nazw w Polsce wyróżnia odbywający się w sierpniu festiwal literacki. Przez ostępy położonej dalej na południe puszczy płynie z kolei niewielka rzeczka Tanew, tworząca na górnym odcinku ciąg malowniczych wodospadów – Szumy na Tanwi. To idealne miejsce na spokojny spacer w leśnej głuszy.
W środkowym i dolnym biegu Tanew zamienia się w silnie meandrującą, dziką rzekę, którą możecie przemierzać kajakiem. Niezapomniany spływ można zaplanować na 1 lub 2 dni, nocując po drodze nad brzegiem rzeki. Rzeka jest płytka i niewymagająca, poradzicie więc sobie na niej bez względu na wcześniejsze kajakowe doświadczenia.
Wschodnie Roztocze
Wschodnia część Roztocza to kraina opuszczonych wiosek i zabytkowych, drewnianych cerkwi. Kiedyś mieszkali tu Ukraińcy, a wielokulturowy charakter okolicy podkreśla organizowany w niewielkiej wsi Gorajec festiwal Folkowisko.
Wczasy na Roztoczu to także bajka dla miłośników rowerów. Dobrze oznakowany, Centralny Szlak Rowerowy Roztocza przecina cały region, znajdują się tu również długie odcinki Green Velo – wielkiej rowerowej magistrali przecinającej wschodnie tereny Polski.
W 2019 r. na listę Rezerwatów Biosfery UNESCO został wpisany Transgraniczny Rezerwat Biosfery „Roztocze”, składający się z rezerwatów na terenie Polski i Ukrainy. Jeśli szukacie miejsc, w których to nie człowiek, ale natura jest na pierwszym miejscu, a ślady przeszłości układają się w wielogłosowy chór różnych kultur, Roztocze to miejsce dla Was.