W paru słowach
Warszawa ma w Polsce swój klub antyfanów (a przynajmniej – nieprzekonanych), ale równie liczne jest grono jej entuzjastów. Siła tej dwumilionowej metropolii tkwi w nieprawdopodobnych kontrastach – przy jednym skrzyżowaniu znajdziecie posępne, socrealistyczne gmachy, szklane drapacze chmur z ery drapieżnego kapitalizmu i pozostałości przedwojennych kamienic. To miasto rozległe, ale też – co nie wszyscy wiedzą – zielone i bardzo różnorodne. Jak mało które potrafi zaskakiwać, a także wynagradzać odwagę zboczenia z utartych ścieżek. To wreszcie miasto tętniące energią niezliczonych modnych klubów, kawiarni i designerskich sklepików. Poznajcie je z nami!
Warszawa dość późno, bo dopiero pod koniec XVI wieku stała się stolicą i centrum kulturalnym Polski. Momentem zwrotnym w historii tego miasta była II Wojna Światowa. Bestialska okupacja i niezłomny duch mieszkańców, którzy rzucili wyzwanie Hitlerowi w dwóch powstaniach doprowadziły do sytuacji, w której miasto praktycznie przestało istnieć. “Karą” za opór najeźdźcy było morze ruin, jakie zalegały po horyzont w 1945 roku.
Odbudowana po wojnie pod nadzorem komunistycznych władz, Warszawa stała się miastem przestronnym i wygodnym do życia, ale też bardzo ruchliwym. W ostatnich latach dynamicznie urosła do góry i rozlała się na boki. Niezależnie od gustów i upodobań, stolica Polski nie pozostawia obojętnym!
Zanim zaczniecie zwiedzanie
Warszawa jest miastem silnie rozczłonkowanym. Atrakcje są tu rozsiane po różnych, często odległych od siebie dzielnicach, z których każda posiada wyrazistą tożsamość. Na szczęście wszystko łączy sprawnie działająca sieć komunikacji publicznej – metro, tramwaje i autobusy dowiozą Was w każdy zakątek. Bilety są niedrogie, a podjechanie kilka przystanków oszczędza sił na spacery.
W Warszawie najlepiej zdać się na swój nos. Możecie fascynować się architekturą socrealizmu albo czuć się najlepiej w otoczeniu starych kamienic, możecie uwielbiać nowoczesne narracyjne muzea lub kameralne miejsca, w których poznacie lepiej, co lubią robić mieszkańcy ze swoim wolnym czasem. Warszawa ma w sobie to wszystko – trzeba tylko wiedzieć, co lubi się najbardziej!
Wokół Pałacu Kultury
Komunikacyjnym i finansowym centrum Warszawy są okolice Pałacu Kultury i Nauki. Ten niechciany „prezent” od Stalina – symbol sowieckiej dominacji nad Polską po II Wojnie Światowej to monumentalny, wzorowany na moskiewskich gmachach kolos, na którego szczyt możecie wjechać windą. W chwili budowy, jego śnieżnobiałe ściany kontrastowały z ruinami miasta powoli powstającego z popiołów. Bywali tacy, którzy chcieli go potem wyburzyć, ale dla większości Pałac Kultury stał się – na dobre i złe – znakiem rozpoznawczym polskiej stolicy.
Przy wschodniej ścianie pałacu działa Teatr Dramatyczny i popularna kawiarnia Kulturalna Café, w którym możecie chwilę odsapnąć i zaplanować dalsze zwiedzanie. Po drugiej stronie tej części pałacu przy innym teatrze ma z kolei swoje miejsce Klub Studio, znany z wieczornych imprez.
Jeśli interesuje Was architektura socrealizmu, powinniście się stąd udać reprezentacyjną ulicą Marszałkowską w kierunku Placu Konstytucji, na którym rozmach architektów podnoszących miasto z gruzów osiągnął chyba szczytowe formy. Jeśli ciekawi Was, jak wyglądała Warszawa przed wojną koniecznie wstąpcie do Fotoplastikonu. W maleńkiej salce na piętrze kamienicy stoi niezwykła, okrągła metalowa maszyna z początku XX wieku, w której z pomocą specjalnych lornetek możecie obejrzeć kadry z dawnego życia miasta.
W stronę Starówki
Warszawska starówka to prawdziwy ewenement – kompletnie odbudowany fragment miasta. Jest maleńka, ale bardzo urokliwa. Spacerując pomiędzy kamieniczkami zwieńczonymi charakterystycznymi mansardami, nie uwierzycie, że większość z nich odbudowywano na podstawie zdjęć. Jako ostatni – dopiero w latach 70. XX wieku – powstał ze zgliszczy Zamek Królewski, w którym można oglądać zachowane pamiątki po polskich królach. Kolumna z rzeźbą jednego z nich, Zygmunta Wazy ze szwedzkiej dynastii Wazów stoi na placu przed zamkiem i stanowi jeden z symboli miasta. Wysiłek konserwatorów zaangażowanych w odbudowę warszawskiej starówki doceniło UNESCO, wpisując całą okolicę na Listę Światowego Dziedzictwa.
To idealne miejsce na krótki spacer z kawową pauzą. Przyjemne miejsca na postój znajdziecie chociażby przy ulicy Piwnej czy w sąsiedniej dzielnicy Nowe Miasto, które również nawiązuje architekturą do przedwojennego pierwowzoru. Warto podejść też na jeden z tarasów widokowych, z których roztacza się widok na Wisłę. Z wyniosłej skarpy, na której leży Starówka pięknie widać miasto i całkowicie dziki, drugi brzeg rzeki (nad który jeszcze wrócimy).
Szlakiem muzeów
Ze starówki niedaleko do dzielnicy Muranów, która przed wojną stanowiła centrum życia społeczności warszawskich Żydów. Przedwojenna Warszawa stanowiła największy ośrodek kultury żydowskiej w Europie – pochodził stąd pionier Hollywoodu i założyciel wytwórni Metro-Goldwyn-Mayer – Samuel Goldwyn, studiował tu Menachem Begin – premier Izraela, laureat pokojowej Nagrody Nobla. W czasie hitlerowskiej okupacji Muranów stał się gettem, w którym wybuchło słynne żydowskie powstanie.
Pomiędzy kwartałami socrealistycznej zabudowy mieszkalnej wyrosła w ostatnich latach nowoczesna bryła Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Na ogromnej, tematycznej wystawie wewnątrz obiektu prześledzicie losy wspólnoty polskich Żydów na przestrzeni 1000 lat, zajrzycie pod dach oryginalnej drewnianej synagogi z miejscowości Gwoździec i zobaczycie, co z tego wszystkiego przetrwało do dzisiaj, współokreślając na zawsze polską tożsamość.
Inną wycieczką w przeszłość będzie dla Was wizyta w Muzeum Powstania Warszawskiego. Multimedialna ekspozycja barwnie opowiada o tragicznym zrywie, na jaki porwały się w 1944 roku polskie konspiracyjne władze, i którego śladami do dziś naznaczone jest całe miasto.
Dla oddechu – na drugą stronę rzeki
Siły po zwiedzaniu znakomicie zregenerujecie obierając kurs na prawobrzeżną część Warszawy – Pragę. To część miasta, która uniknęła wojennych zniszczeń i zachowała swój autentyczny charakter. Gdzieniegdzie usłyszycie tu prawdziwą warszawską gwarę, a pomiędzy starymi kamienicami poczujecie duch tego fascynującego miasta. Ozdobą podwórek na Pradze są maleńkie kapliczki z figurami Matki Boskiej, troskliwie pielęgnowane i dekorowane kwiatami przez mieszkańców.
Bardzo ciekawym miejscem jest Muzeum Neonów, które mieści się w dawnej fabryce amunicji w środkowej części Pragi. Zobaczycie tam ponad 200 kolorowych szyldów, jakie zdobiły szczególnie w czasach komunizmu szyldy sklepów i restauracji. Spacerując po tej części Warszawy, miejcie też oko na stare murale reklamowe. Część udało zachować się do dzisiaj, a barwne malunki zachwycają wyobraźnią graficzną projektantów.
W ostatnich latach Praga stała się modną dzielnicą klubów, restauracji, kawiarni i designerskich sklepików. Szczególnie wiele z nich znajdziecie w rejonie ulic Ząbkowskiej i Brzeskiej. Koniecznie wypróbujcie pyzy – ziemniaczane kulki z farszem w różnych smakach, dostępne także w wersji wegetariańskiej. To idealna, szybka i pożywna przekąska na miejską włóczęgę.
Nad Wisłą
Latem życie Warszawy przenosi się nad rzekę. W ciągu ostatnich kilkunastu lat miasto podjęło wiele wysiłków, by zaniedbane niegdyś bulwary nad Wisłą stały się żywą atrakcją miasta. Oba brzegi rzeki wyraźnie różnią się pomiędzy sobą. Na Pradze wybrzeże jest dzikie, pełne wierzbowych zagajników i ciągnących się kilometrami plaż, na których latem wypoczywają mieszkańcy. Niespotykany kawałek natury w środku miasta! Z kolei wybrzeże starszej części Warszawy stało się eleganckim bulwarem, na którym pełno jest restauracji i knajpek – część z nich znajdziecie na lądzie, a część na cumujących przy brzegu barkach. Szczególnie obfituje w nie fragment bulwarów przy Centrum Nauki Kopernik, w lubianej szczególnie przez młodych mieszkańców dzielnicy Powiśle.
Łazienki Królewskie
Rejon Łazienek Królewskich to reprezentacyjna, rządowa część miasta. Pomiędzy licznymi ambasadami i siedzibami ministerstw rozciąga się ogromny park z XVIII-wiecznym pałacem na środku stawu. Polska czasów swojego ostatniego króla – Stanisława Augusta – może nie miała środków i możliwości, żeby w swojej stolicy wybudować drugi Wersal, ale król światłym człowiekiem był, a jedną z najpiękniejszych pamiątek po tutejszym oświeceniu są właśnie warszawskie Łazienki, po których dumnym krokiem przechadzają się niekiedy pawie.
W sąsiadującym z parkiem Zamku Ujazdowskim mieści się Centrum Sztuki Współczesnej, w którym niekiedy natrafić można na interesujące wystawy artystów doby postmodernizmu. Warto zrobić też krótki spacer za pieszą kładkę przy zamku i zobaczyć osiedle domków fińskich w Jazdowie. Ta oaza ciszy w środku miasta posiada niesamowitą historię. Tutejsze drewniane, parterowe domki w stylu skandynawskim zostały podarowane miastu przez Związek Radziecki jako biura i domy dla inżynierów nadzorujących odbudowę stolicy. Z kolei do Rosji trafiły wcześniej jako… rodzaj haraczu zapłaconego przez Finów, którzy w czasie Wojny Zimowej w 1940 roku stawili opór sowieckiej ofensywie.
Dzisiaj domki w Jazdowie przejęła społeczność aktywistów miejskich i animatorów kultury. Latem w zacisznych ogródkach oświetlonych girlandami lampek odbywają się kameralne koncerty i wieczory literackie. Niektóre domki funkcjonują również jako przestrzeń coworkingowa – za niewielką opłatą można tu usiąść, napić się kawy i w spokoju popracować.
Nocnym rytmem
Warszawa to miasto, które raczej nie zasypia. Wielość i bogactwo klubów nocnych, knajp, kin i teatrów przywołuje słuszne skojarzenia z Berlinem. Najwięcej z nich znajdziecie w rejonie Placu Zbawiciela – charakterystycznego, okrągłego placyku w południowej części śródmieścia. Udzieli się Wam tam dobrze atmosfera kosmopolitycznej Warszawy, która – choć poharatana przez historię – dzielnie powstała z kolan i z nową energią kroczy przez XXI wiek.
Słowo o festiwalach
Urbanistyczna rozległość Warszawy nie czyni ją najlepszym miejscem dla organizacji festiwali, ale i tutaj znajdziecie kilka wartych uwagi wydarzeń. Fani muzyki klasycznej kojarzą przede wszystkim Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Światowej klasy impreza, której patronuje wybitny polski kompozytor związany z Warszawą odbywa się co pięć lat – najbliższa edycja będzie miała miejsce w 2025 roku. W dzielnicy Powiśle znajduje się biograficzne Muzeum Chopina poświęcone temu klasykowi romantyzmu w muzyce. Z kolei latem uliczki starego centrum miasta wypełnia muzyka z koncertów festiwalu Jazz na Starówce.
Strona internetowa Konkursu Chopinowskiego
Strona internetowa festiwalu Jazz na Starówce
Po takiej wycieczce jest prawie pewne, że z klubu nieprzekonanych przeskoczycie do grona zadeklarowanych fanów Warszawy. Czas włożony w odkrywanie tego miasta zwraca się z nawiązką. W tych murach tkwi coś, co trwale zmienia podróżnicze schematy i przyzwyczajenia. Na zdrowie!
