Chasydzi z Bobowej

Kultura żydowska wywarła ogromny wpływ na polską tożsamość. Przed II Wojną Światową Żydzi stanowili 10% populacji kraju, dzieląc się na najróżniejsze grupy.

Jedną z najbardziej oryginalnych był mistyczny ruch chasydów, który narodził się na ziemiach polskich w XVII wieku, w mrocznej atmosferze wojen, jakie przetaczały się wówczas przez kraj. Chasydzi, których nauki zapoczątkowała działalność wędrownego kaznodziei, Izraela Bena Eliezera (Baal Szem Towa) głoszą konieczność uproszczenia rygorystycznych zasad tradycyjnego judaizmu. Dążą do bezpośredniego kontaktu z Bogiem, a najbardziej na świecie kochają taniec i śpiew. Ruch stał się szczególnie popularny w Galicji, dawnej prowincji imperium Austro-Węgierskiego, gdzie wokół charyzmatycznych cadyków tworzyły się ściśle ze sobą zżyte społeczności. Być może najbardziej znanym cadykiem był Elimenech z miasteczka Leżajsk na wschodzie Polski.

Miasteczko Bobowa stało się świętym miejscem chasydów dzięki działalności cadyka Szlomo Halberstama. Chasydzi z Bobowej (Bobower chasidim) żyją do dziś w miastach Ameryki Północnej.

Każdego roku na początku lipca ściągają do tutejszej synagogi, by uczcić pamięć swojego duchowego przewodnika. Dokładna data jorcajt – urodzin cadyka jest zależna od kalendarza hebrajskiego, ale przypada zazwyczaj na pierwszy tydzień lipca. Zabytkowa synagoga w Bobowej wypełnia się wtedy śpiewami i modlitwami pobożnych chasydów z całego świata, a w grobie cadyka zostawiane są kwitełe – karteczki z życzeniami.

Synagogę w Bobowej można zwiedzać przez cały rok. Klucz do budynku zdobędziecie… w sąsiadującym zakładzie fryzjerskim (ul. Grunwaldzka 2). Wnętrze zachwyca częściowo zachowanymi polichromiami i bogato zdobioną szafą ołtarzową (aron ha-kodesz). Bobowa znajduje się na trasie w Beskidy i warto poświęcić godzinę, by zobaczyć to wyjątkowe, żywe do dziś miejsce polsko-żydowskiej kultury.