To chyba ostatnie miejsce, w którym moglibyście się spodziewać pustyni. A jednak tak jest! Pustynia Błędowska, rozciągająca się na pograniczu województwa śląskiego i małopolskiego, to największy w Polsce i jeden z większych w Europie obszarów lotnych piasków.
Pustynia Błędowska – pochodzenie
Wielka „Jurajska Piaskownica” rozciąga się na długości ok. 18 km, z zachodu na wschód – od Błędowa po Klucze. Szerokość pustyni to ok. 4 km. Środkiem przepływa przez nią rzeka Biała Przemsza.
Powstanie Pustyni Błędowskiej związane jest z działalnością człowieka. Jej obszar porastał kiedyś gęsty las. Od XIII wieku był on intensywnie eksploatowany na potrzeby kopalni srebra i ołowiu w rejonie pobliskiego miasteczka Olkusz.
Wycinka drzew i pobór wód gruntowych doprowadziły do powstania obszarów pustynnych. Na początku XX wieku obserwowano tutaj zjawisko fatamorgany oraz burze piaskowe. Stare fotografie, na których widnieje Pustynia Błędowska ukazują wysokie wydmy.
Prawie jak Sahara
W czasie II Wojny Światowej pustynia służyła jako poligon dla wojsk hitlerowskich. Ćwiczyły tu oddziały, które weszły w skład słynnej jednostki Afrika Korps, prowadzącej hitlerowską inwazję w Afryce. Resztki stanowisk dowodzenia znajdują się w rejonie Kluczy oraz na wzgórzu Dąbrówka. Kręcono tu też filmy, w których pustynia grała… Egipt (ekranizacja klasycznej polskiej powieści Faraon z 1965 roku).
Pustynia dziś
W latach powojennych obszar pustyni zaczął zarastać. Komunistyczne władze obsadziły część pustyni wierzbą i sosną. Od kilkunastu lat trwa próba przywrócenia pustyni jej dawnego charakteru. Obecnie pustynia to obszar rozciągający się na powierzchni około 33 kilometrów kwadratowych.
Obszar piasków przecinają liczne, dobrze oznakowane szlaki piesze. Niedawno wokół jej terenu powstało też 10 kilometrów wygodnych ścieżek rowerowych.
Wycieczka piesza po Pustyni Błędowskiej
